กรณีที่เรามีความทุกข์มากๆ

เช่นมีความอยากโน่นนี่นั่น

มันกระโจนไปในความทุกข์

แล้วมันจะดึงตัวเราออกมา

แล้วแยกกันอย่างไรคะ ?



หรือว่าต้องฝึกไปเรื่อยๆ

ระหว่างทางที่มันยังไม่ได้นี้

ก็ทนไปก่อน?

ตรงนี้ใช้กับทุกเรื่องนะ ดูตรงนี้ ที่เราฝึกจิต .. เพราะจิตทุกคนผ่องใส

จิตผ่องใส แล้วฝึกจิตทำไม? เพราะไปเกาะกับความคิด

แล้วความคิดห้ามได้ไหม ? .. ไม่ได้

ให้สังเกตตรงนี้ว่า เราไปตั้งเงื่อนไขอะไรอยู่

ถ้าตั้งเงื่อนไขว่าต้องการสบาย เหมือนเราทำงานนี้ ต้องการสบายๆ เราจะต่อต้านความลำบาก เหมือนพระพุทธเจ้า ตอนเป็นเจ้าชาย ทรมานตัวเองให้ลำบาก พอไปฉันอาหารสบายๆ ปัญจวัคคีย์ยอมไหม? ไม่ยอม พอทรมานตัวเองให้ลำบาก ก็ต่อต้านความสบาย

เพราฉะนั้น เราตั้งอะไรไว้ เราตั้งเอาไว้ว่าต้องการเงียบๆ พอใครเสียงดัง..ทำไมเสียงดังล่ะ! หรือเราสวดมนต์อยู่เงียบๆ ใครเสียงดังก็รำคาญ .. รำคาญ เพราะเราต้องการเงียบๆ จับหลักตรงนี้ไว้ เราตั้งเงื่อนไขว่า เงียบๆ เราเลยรำคาญเสียง

แต่ถ้าไม่ตั้งเงื่อนไขว่า ต้องการเงียบ เราจะรำคาญไหม? .. เราจะไม่รำคาญเสียง เพราะเราไม่ได้ตั้งเงื่อนไขว่า ต้องการ .. เงียบๆ

อ้าว แล้วอย่างนี้ .. แล้วตกลงไม่ได้ตั้งเงื่อนไข แล้วเขาเสียงดัง ไม่ต้องไปบอกเขาเหรอ

ถ้าตั้งเงื่อนไขว่าต้องการเงียบๆ พอเขาเสียงดัง จะรำคาญ แล้วไปพูดด้วยความรำคาญ แต่ถ้าไม่ได้ตั้งเงื่อนไข .. ปลดเงื่อนไขไป เสียงก็ดังอยู่ พอเสียงดัง เราก็บอกได้ เรียกว่า แนะนำ.. แนะนำแต่ไม่ได้แนะนำด้วยความรำคาญ

บอกไปก็ไม่เชื่อ ..

ไม่เชื่อ พรุ่งนี้ก็แนะนำอีก .. ไม่เชื่อ .. ไม่เชื่อก็แนะนำอีก .. ไม่เชื่อ ไม่เชื่อ ก็แนะนำอีก

ทำไมพี่เมตตาจังเลย เปล่า.. ไม่ได้คิดจะมีเมตตา แต่ไม่ได้มีเงื่อนไข ทำไมพูดดีจังเลย .. ไม่ได้พยายามจะพูดดี แต่เพราะไม่มีเงื่อนไข ทำไมทำดีจังเลย .. ไม่ได้พยายามจะทำดี แต่ไม่ได้มีเงื่อนไข

เพราะฉะนั้น พอเราปลดเงื่อนไข ตัวคิดดี พูดดี ทำดี มันมาของมันเอง เพราะเห็นถูกต้องตามความเป็นจริง ตัวทางสายกลางปลดเงื่อนไขทั้งหมด ที่เรียกว่าเครื่องผูกจิต สังโยชน์คือเครื่องผูกจิต มันปลดออกไป และตัวเมตตาออกมาเอง

เช่น สมมุติว่า นอนไม่หลับ .. มีคนนอนไม่หลับไหม

คนที่นอนไม่หลับ สมมุติว่าพรุ่งนี้เราต้องรีบตื่นเช้า เราตั้งเงื่อนไขว่า เราต้องการนอนหลับ ต้องรีบตื่น ต้องรีบนอนหลับ แล้วเกิดอะไรขึ้น พอความคิดขึ้นมา นอนไม่หลับเลย

ที่นอนไม่หลับ เราตั้งเงื่อนไขว่าต้องการนอนหลับ และสังเกตไหม .. งั้นนอนเล่นๆละกัน นอนเล่นๆหลับไหม .. หลับเพราะไม่ตั้งเงื่อนไขว่า ต้องการนอนหลับ

พอเราตั้งเงื่อนไขว่า เราต้องการนอนหลับ พอมีความคิดหน่อย มันจะรำคาญ อะไรที่ต่อต้านเงื่อนไขเรา เราจะรำคาญ ทั้งหมด แต่พอนอนเล่นๆ ทำไมหลับล่ะ เพราะถึงมีคำว่า .. นอนไม่หลับ เราก็ไม่รำคาญ เพราะเราไม่ได้ตั้งเงื่อนไขว่า ต้องการนอนหลับ เหมือนคนนั่งรถเมล์ หรือนั่งรอตามที่ต่างๆ นั่งรอ เหงื่อออก ร้อนก็ร้อน ลมก็แรง เสียงก็ดัง ความคิดก็มี หลับไหม.. หลับ

แปลกไหม? ที่ก็ไม่สบาย แต่หลับ แต่นี่เป็นไง ที่สบาย ห้องนอนสบาย ปิดไฟพร้อม อาบน้ำเรียบร้อย ที่นอนมีแอร์ .. แต่ไม่หลับ เพราะว่าตั้งเงื่อนไขว่าต้องการนอนหลับ

ดังนั้นเวลาเรานอน เราก็นอนดูจิตไปรู้สึกไป ถ้าไม่หลับ ก็ได้ปฏิบัติตลอดคืน แต่ถ้าหลับ ก็ได้พัก แต่ถ้าตื่นขึ้นมาตอนกลางดึกตี 2 ตี 3 เราก็ดูจิตต่อไป ปฏิบัติต่อเลย ถ้ามันจะหลับมันก็หลับไปเอง

พอเรารู้อยู่อย่างนี้แล้ว เวลาอยู่ข้างนอก เราอยู่ที่จิต พอมีความคิดเรื่องโน้นเรื่องนี้ ขึ้นมา ไม่ต้องหลบมัน เพราะเวลาโกรธ น้อยใจ เสียใจ .. ทุกข์ ให้กำหนดรู้ไว้

แต่สังเกต.. ทำไมเราดับไม่ได้

พระพุทธเจ้าบอก ทุกข์ให้กำหนดรู้ เวลาละ ละเหตุให้เกิดทุกข์ เราไปปล่อยตัวผิด เวลาเราโกรธ ช่างมันๆ เราไปปล่อยตัวนี้ พระพุทธเจ้าบอกทุกข์ให้กำหนดรู้ ละที่ต้นเหตุ เพราะฉะนั้น .. ไปตั้งเงื่อนไขอะไรอยู่

ทำไมพูดทีเดียวไม่เข้าใจ ทำไมต้องให้พูดหลายที พูดอย่างนี้หมายความว่าอย่างไร ความคิดถูกผิดอยู่ในหัวซ้ำๆ ให้สังเกตว่า คือเงื่อนไขที่ตั้งไว้อยู่ .. ทำไมแม่ต้องพูดอย่างนี้เรื่อยเลย .. ทำไมลูกไม่เชื่อ .. นี่ไง มันกำลังตั้งเงื่อนไข

เพราะฉะนั้น พอเห็นเงื่อนไข .. อ๋อ .. นี่กำลังไปตั้งเงื่อนไขตรงนี้ พอตั้งเงื่อนไขตรงนี้ ข้างในก็ดิ้นรน ความดิ้นรนเป็นเหตุให้เกิดทุกข์ มันดิ้น เพื่อจะให้เป็นอย่างเงื่อนไขที่ตั้งไว้

พอข้างในดิ้นเสร็จ ความคิดก็เลยคิดไม่เลิก คิดจะให้ได้ดั่งเงื่อนไขที่ตั้งไว้ ทำไมคิดไม่เลิกล่ะ ก็ข้างในกำลังตั้งเงื่อนไขอะไรอยู่

เราเห็นอย่างนี้ อ๋อ... เราปลดเงื่อนไขปุ๊บ เราไม่หลบมัน มันคิดซ้ำๆ ก็ตั้งเงื่อนไขอย่างนี้เอง เราก็กลับมารู้สึกเบาๆ เราเห็นแล้วว่ามันเป็นเงื่อนไข เราก็ปล่อยเงื่อนไข.. ขยะมีเยอะ คนเก็บขวดบอกไม่มีขยะหรอก มีแต่เงินทั้งนั้น เพราะอะไร เขาแยกขยะได้ ก็มีแต่เงิน .. ในการที่ปล่อยเงื่อนไขตรงนี้ได้ นี่เรียกว่าได้อริยทรัพย์

เช่นเดียวกัน โลภ โกรธ หลง .. ไม่สบาย ทุกข์ แต่ถ้าแยกได้ มีแต่เงื่อนไขๆ พอแยกได้ ก็ได้ทรัพย์ภายใน นี่แหละอริยทรัพย์ก็จะพ้นจากทุกข์ภายในได้ พอกลับมารู้สึกข้างในเบาๆนี่ ปุ๊บ ๆๆ นี่เรียกว่า ปลดเงื่อนไขทั้งหมด พอปลดเงื่อนไข ก็เป็นอิสระ จากทุกข์ทั้งปวง

รู้ได้อย่างไรล่ะ ก็ปกติฟังเรื่องนี้ต้องหงุดหงิด .. ทำไมไม่หงุดหงิด เพราะไม่ได้มีเงื่อนไขอะไร

แต่ไม่มีเงื่อนไข ไม่ได้ไม่มีปัญญานะ แต่มีปัญญาเห็นตามความเป็นจริง ฟังเรื่องอะไรทั้งหมด ไม่ได้เอาความเห็นตัวเองเข้า ไปใส่ รับรู้เรื่องราว คนโน้นคนนี้พูดอย่างไรๆ ไม่ได้เอาถูกผิด แต่เลือกสิ่งที่เป็นประโยชน์มาใช้ .. เจริญพร